ErasmusMC en het institute for Medical Technology Assessment (iMTA) zijn in 2019 samen begonnen aan de ‘NICER-pilot’, een initiatief om de effectiviteit en doelmatigheid van behandelingen in de zorg in beeld te brengen.
Het doel van het project is om het gesprek aan te gaan met zorgverleners en zorginkopers over de meerwaarde van behandelingen in de zorg. Deze website geeft toegankelijke tekst en uitleg over de resultaten van onze onderzoeken, omdat zorgverleners en zorginkopers niet altijd bekend zijn met de methodologie van kosteneffectiviteitsonderzoek.
NICER is een afkorting van ‘Netherlands Initiative for Cost Effectiveness Research’ en een knipoog naar de namen van twee bestaande internationale instituten: ICER uit de Verenigde Staten en NICE uit het Verenigd Koninkrijk.
NICER rekent met besliskundige modellen uit hoeveel behandelingen van elkaar verschillen in kosten en in effecten, waarbij effecten zijn uitgedrukt in ‘voor kwaliteit gecorrigeerde levensjaren’ (QALY, of Quality adjusted life year). Bij de ontwikkeling van de modellen wordt advies gevraagd aan zorgverleners om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de klinische praktijk.
In onze aanpak volgen we de richtlijnen voor economische evaluaties van het Zorginstituut Nederland. Dit betekent onder andere dat de doelmatigheid van behandelingen wordt uitgedrukt uit in ‘kosten per gewonnen QALY’ en dat wij waar mogelijk een maatschappelijk perspectief hanteren.
De effecten worden uitgedrukt in ‘Quality Adjusted Life Years’ (QALY). De QALY is een maat die gebruikt wordt om lengte en kwaliteit van leven te combineren tot een getal, zodat behandelingen met heel verschillende gezondheidsuitkomsten met elkaar vergeleken kunnen worden. De vergelijking van kosten is eenvoudiger omdat het dezelfde eenheid (euro) heeft.
De QALY is geen perfecte maat: de voornaamste vraag is of ‘een QALY’ alle relevante effecten op kwaliteit van leven van een behandeling vangt. Of dat het geval is hangt sterk af van de manier waarop de kwaliteitscorrectie van de QALY (de ‘quality adjustment’) is geoperationaliseerd. Als er twijfel is over de mate waarin de QALY de juiste effecten heeft gemeten, zal NICER de gemiste effecten concreet benoemen en transparant zijn over wat wel en wat niet in het kosten-effectiviteitsmodel is meegenomen.
Om een zo breed mogelijk beeld te krijgen van de baten van zorg, worden naast QALYs, waar mogelijk ook effecten van behandelingen op mantelzorgers en werk (betaald en onbetaald) meegenomen in de modellen.
NICER publiceert de resultaten van het onderzoek op deze website, in sommige gevallen nog voordat het werk in internationale wetenschappelijke vaktijdschriften is gepubliceerd. Als dat het geval is zijn de resultaten nog niet ‘definitief’. Dit wordt aangegeven in de statusbalk boven ieder onderzoek. We gaan toch over tot publicatie van de resultaten op deze website omdat: